ALLES WAT JE MOET WETEN OVER DE BAROLO - KONING DER WIJNEN

Beste Barolo Kopen? Ontdek hier welke Barolo bij jou past!

Onze podcast "Alles wat je moet weten over de Barolo, de Koning der Wijnen"

Liever lezen? dat kan ook. Hieronder vindt u de volledige tekst van de podcast.

In onze podcast serie “Ontdek de diversiteit van de Italiaanse wijnen”  ga ik je in deze podcast meenemen naar de Regio Piemonte en ik ga je alles vertellen wat jij moet weten om voor jou de beste Barolo te kopen en optimaal te genieten van de Koning der Wijnen.

Hallo, leuk dat je luistert naar deze podcast. Ik ben Clement van Dijk, oprichter van Villa Fattoria, de specialist van Italiaanse wijnen. Wij gaan het hebben over een van de meest geliefde Italiaanse wijnen, de Barolo. De Barolo wijnen komen uit de Regio Piemonte gelegen in het Noordwesten van Italië. Het Barolo gebied ligt in het zuidelijke deel van Piemonte, genaamd de Langhe, een heuvelachtig gebied even ten zuiden van het stadje Alba.

De Barolo wordt uitsluitend gemaakt van Nebbiolo druiven. De Nebbiolo druif is een laat rijpende druif. De naamgeving komt waarschijnlijk van het woord Nebbia, dat mist betekent. De druiven worden meestal pas geplukt wanneer de wijngaarden ‘s nacht en in de vroege ochtend in de maanden oktober en november in de mist verdwijnen. Van deze Nebbiolo druif worden ook in andere delen van de regio Piemonte wijnen gemaakt zoals Barbaresco, Nebbiolo Roero en in het noordelijke deel de wijnen van Alto Piemonte.

Zoals gezegd de Barolo moet zijn gemaakt van 100% Nebbiolo druiven. De Nebbiolo is een oude authentieke druif uit Piemonte - Al in 1268 werd beschreven dat er wijn van de Nebbiolo druif werd gemaakt. Het is dus min of meer een authentieke druif in de Langhe.

Wat zijn nu zo al de regels om een wijn Barolo te mogen noemen?

• Het is goed om te weten dat de Barolo wijnen uitsluitend mogen worden gemaakt van Nebbiolo druiven waarvan de wijngaard is gelegen binnen een strikt omschreven gebied van 11 gemeenten in de Langhe. De belangrijkste gemeenten in het Barolo gebied zijn het oude stadje Barolo, La Morra, Castiglione Falletto, Serralunga en Monforte d’ Alba. Deze zone is al vastgelegd op 12 oktober 1933. De Barolo is een bij de wet beschermde wijn die volgens bepaalde regels moet worden gemaakt. De wijn heeft hierdoor op 22 Januari 1981 van de overheid het DOCG keurmerk ontvangen. Voor alle duidelijkheid - Ligt jouw wijngaard net aan de andere kant van de straat en de straat is de grens van de Barolo docg, dan mag je dus geen Barolo maken.

• Verder moeten de wijngaarden liggen op een minimale hoogte van 170 meter boven de zeespiegel maar ze mag dan weer niet hoger liggen dan 540 meter.

• De plantdichtheid van de stokken mag niet minder zijn dan 3.500 planten per ha. Veelal houden de wijnboeren een plantdichtheid aan van zo rond de 5.000 stokken per ha.

• Het minimale alcohol percentage van een Barolo moet 13% zijn;

• Verder moeten de druiven moeten ook worden gevinifieerd binnen het beschreven Barolo gebied, dus de wijnmakerij moet ook in de Barolo DOCG liggen.  

• Een Barolo mag pas minimaal 38 maanden na de oogst van de druiven op de markt komen. In die periode van 38 maanden moet de wijn een minimale houtrijping hebben gehad van 18 maanden. Veel producenten kiezen er voor om de wijnen pas enkele maanden later op de markt te brengen. 

• Voor de Barolo Riserva zijn de eisen minimaal 18 maanden houtrijping en deze Riserva’s mogen pas 62 maanden (dus ruim vijf jaar na de oogst) op de markt komen.

Wat is er nu zo bijzonder aan de Barolo en wat proef, ruik en zie je? 

Als je meer Barolo’s hebt geproefd zul je ontdekken dat er grote smaakverschillen zitten tussen de vele barolo’s. Maar om je toch een basis indruk mee te geven is dit wat je kunt verwachten 

De Barolo is een krachtige droge rode wijn, gekenmerkt door haar granaatrode kleur met oranje accenten. In de neus krachtige elegante geuren van rood fruit, mint, tabak, specerijen, koffie, zoethout, truffel, leder en mineralen. In de mond is de wijn vol, mooi in balans, pruimenjam, bramen en een verleidelijke, harmonieuze afdronk. 

Waar komt nu eigenlijk de naam Barolo vandaan?

Leuk om te weten dat volgens James Suckling wellicht wel de beste wijngaarden ter wereld liggen vlakbij het oude stadje Barolo. Zij hebben een totaal oppervlakte van zo’n 15 ha. De wijngaarden liggen op de Cannubi heuvel.

Vastgesteld is dat deze wijngaarden al zo’n 250 jaar oud zijn. In het Castello di Barolo werden dan ook in 1750 de eerste Barolo’s gemaakt. Dat is dan ook de reden dat de wijn nu nog de naamgeving Barolo heeft.  Enkele producenten die op de Cannubi heuvel  hun wijngaard hebben zijn o.a Luciano Sandrone, Luigi Einaudi, Paolo Scavino en Marchesi di Barolo

Het Barolo gebied kan grofweg verdeeld worden in twee valleien plus een middenstuk

Het westelijke deel van de Barolo DOCG is de Barolo-vallei, met hierin de stadjes La Morra en Barolo. De bodem is hier rijk aan licht gekleurde ijzer- en kalkhoudende mergel een mengsel van klei en kalk  De wijnen die komen van de wijngaarden gelegen in deze vallei zijn lichter, eleganter, aromatischer en meer toegankelijker. 

Zoek je een fruitige, elegante Barolo dan kun je denken aan de wijnen van Ciabot Berton, Ellena Giuseppe en Oddero uit La Morra, of het oude familiebedrijf Brezza uit het stadje Barolo

In het oostelijke deel vind je de Serralunga-vallei met de stadjes Serralunga d’Alba en Monforte d’Alba. Hier is de bodem meer mineraalrijke kalkhoudende mergelgrond, met een hoger aandeel rode zandsteen en kwartszand. De wijnen uit dit deel zijn stevige, krachtige Barolo’s die rijker zijn aan tannines en hoger in zuren, waardoor het verouderings potentieel groter is, oplopend tot wel 40 jaar. Deze Barolo’s komen ook pas later “op dronk” dan de Barolo’s uit het westelijke deel.

Zoek je juist de vollere, krachtiger Barolo’s dan kun je denken aan Ettore Germano uit Serralunga en Paolo Conterno en Tenuta Rocca uit Monforte d’Alba. 

Castiglione Falletto bevindt zich in het midden tussen deze twee valleien. De Barolo’s uit dit middenstuk hebben kenmerken van beiden de elegantie van de wijnen uit La Morra en de kracht van de wijnen uit Serralunga.

De Barolo’s uit Castiglione Falletto hebben dus beide kenmerken Hier kun je denken aan de Barolo’s van Giovanni Sordo of aan Azelia met hun “topwijnen”

Als je meer wilt ontdekken over de wijnen en de vele cru’s is het wellicht leuk om eens te kijken naar de wijnen van Giovanni Sordo die veel wijngaarden heeft in het gehele Barolo gebied en hierdoor hebben zij ook een behoorlijke diversiteit aan verschillende Cru’s. 

Na deze grove terroir splitsing, kunnen we nog eens verder inzoomen naar de prijs en kwaliteit van de Barolo’s. 

Alle producenten maken een basis Barolo. Deze basis Barolo wordt gemaakt van de druiven komend uit verschillende wijngaarden. 

Naast deze basis Barolo’s worden ook Cru Barolo’s gemaakt. Een Cru Barolo wordt gemaakt van de druiven komend van een enkele wijngaard. De specifieke aspecten van het terroir vind je hierdoor ook terug in de wijnen. Als je meerdere Cru’s gaat proeven zul je ook de verschillen ontdekken. 

Voorbeelden van bekende “cru” wijngaarden zijn Cannubi en Sarmassa (nabij het stadje Barolo), en Cerequio, Rocche en Annunziata gelegen nabij La Morra), Monprivato en Villero bij Castiglione Falletto), Lazzarito, Bussia en Ginestra (Monforte d’Alba).  

Het is goed om te weten dat Cru’s niet persé beter zijn, dan de blend Barolo’s maar wel anders en ook zeker duurder. 

Soms zie je het woord “Bricco” bij een Cru Barolo staan, Bricco is Piemonts voor top van de heuvel. De druiven komen in dat geval dan van het hoogst gelegen deel van de wijngaard.

Waarom is er toch best wel veel smaakverschillen tussen de diverse Barolo’s?? En waarom zijn er die grote prijsverschillen. De ene Barolo kost € 30 en de andere meer dan € 200,=??

• Naast de ligging van de wijngaard het oostelijke deel van de Barolo DOCG, het westelijke deel, of in het midden Castiglione Falletto zijn er nog veel andere aspecten die nog een grote rol in de kwaliteit en prijs van de Barolo;

• Uiteraard de unieke ligging van de wijngaarden, terroir, ligging van de wijngaard, hoogte van de wijngaard, hoe hoger hoe meer afkoeling in de nacht, des te beter voor de kwaliteit van de druiven, het aantal zonne-uren (oost-west-zuid), de ligging ten opzichte van de wind.

• De ouderdom van de wijnstokken in de wijngaard. Oudere stokken leveren betere kwaliteit druiven op, maar hebben wel een veel lagere opbrengst per stok.  

• De kwaliteit die de wijnboer wil maken. Dit omdat het grootste deel van de kwaliteit van de wijn wordt eigenlijk bepaald in de wijngaard. Alleen de beste en mooiste wijngaard hebben is niet genoeg om fantastische wijnen te maken. Als een wijnboer er voor kiest om top kwaliteitswijnen te maken moet hij veel en hard in de wijngaard werken. Soms wel tot zo’n 7x per jaar snoeien van de stokken, uitlopers, wegsnoeien van druiven zodat er maar 1 tros per stok, of zelfs een halve tros overblijft etc. Dit werk kost uiteraard veel geld en de opbrengst is door al dat snoeien ook veel lager. Uiteraard is dit alleen een optie als je ook al “ top wijngaarden” in bezit hebt. 

• Om je enig idee te geven wat bijvoorbeeld de topproducent Roberto Voerzio doet. Zijn opbrengst is per stok zo laag dat er maar een halve fles wijn kan worden gemaakt met de druiven die zijn geplukt van een stok. In augustus knipt hij de enige tros aan de stok doormidden zodat het bovenste deel optimaal kan rijpen. Zijn opbrengst is dan ook 3 tot 4 lager dan bij een gemiddelde Barolo producent. Maar zijn wijnen zijn in prijs dan ook boven de € 200,=

• Verder speelt de keuze van de wijnboer een grote rol hoe hij zijn wijn wil maken in de wijnmakerij, traditioneel met lange rijping in grote eiken vaten, of in de moderne met een kortere rijping en gebruik makend van barriques. In het algemeen zullen de Barolo’s nieuwe stijl wat sneller “op dronk” komen dan de traditioneel gemaakte Barolo’s, die dan wel weer een veel langer verouderings potentieel hebben.

• Dan heb je natuurlijk ook nog de marktwerking. Denk aan de producent Angelo Gaja, die absolute topkwaliteit maakt. Gevolg is dan ook dat er meer vraag is dan aanbod en dan worden de wijnen ook duurder.

Kortom het wordt je niet makkelijk gemaakt om jouw echte lievelings Barolo te vinden. 

Wellicht een idee, ga eens op bezoek bij fattoria.nl en je vindt een selectie van meer dan 100 verschillende Barolo’s in vele prijzen, vanaf zo rond € 25 maar ook tot ver boven de € 100. Of kijk eens of je ook een Barolo Proefdoos kunt vinden, zo kun je gemakkelijk de verschillende smaken ontdekken.

De Barolo is de Koning der Wijnen

• Het is dan ook een echte bewaarwijn. 

• Een Barolo begint pas op dronk te komen zo’n 7-10 jaar na de oogst;

• Het hoogtepunt van kwaliteit bereik een Barolo pas zo rond 12-15 jaar na de oogst. 

• Sommige Barolo’s uit bijv. Serralunga en Monforte d’ Alba, bereiken kunnen hun hoogtepunt pas bereiken na zo'n 20-25 jaar. 

• Bij slecht oogstjaar wat betreft het weer, bijvoorbeeld erg koud, kan het zo zijn dat de kwaliteit van de druiven zo slecht is dat de producent besluit om geen Barolo te maken.

Als je Barolo’s wilt gaan bewaren of je wilt een Barolo kopen die al op dronk is, dan is de Kwaliteit van de Oogstjaren heel belangrijk.

Goed om te weten dat 2004, 2008, 2010, 2015 en 2016 - voor de Barolo 5 sterren oogstjaren waren, met absolute topkwaliteit.
 

Wie bewaakt eigenlijk de DOCG regels? Dit wordt gedaan door het Consorzio di Langhe Vini

• Zij Controleren de kwaliteit van de Barolo wijnen en komen regelmatig bij de wijnboeren op bezoek om te controleren of zij volgens de regels werken.

• Het Consortium voert ook de controles uit voor de Barbaresco en de andere wijnen uit de Langhe, zoals o.a. de Barbera d'Alba, Langhe Nebbiolo;

• Voor de Barolo, dat de DOCG status heeft krijgt de wijnboer op basis van het aantal stokken dat hij heeft en de geschatte opbrengst de genummerde labels die bovenaan op de fles zitten. Zo wordt voorkomen dat de producent meer Barolo’s maakt dan hij zou kunnen maken op basis van zijn wijngaarden.

Op de website van het consortium vind je de deelnemende bedrijven. Hierdoor kun je ook gemakkelijk controleren of de wijnboer van de Barolo die je hebt gekocht, of zou willen kopen, ook echt is aangesloten bij het Consortium. Ze weet je dan ook heel zeker dat je een echte Barolo koopt.

Je vindt het consortium van de Barolo op  http://www.langhevini.it/

Wat is de prijs van een Barolo?

• Barolo is GEEN goedkope wijn, Een echte Barolo kost al gauw minimaal € 20,00 tot € 25,00 - ( En wil je dit bedrag niet uitgeven dan is mijn advies koop dan GEEN Barolo maar een andere mooie Italiaanse wijn, bijv. Een Chianti, of een Barbera of een Langhe Nebbiolo. Dan krijg je meer wijn voor jouw geld..

• Maar de prijs van een Barolo kan ook oplopen tot  € 250,00 en meer, o.a. Roberto Voerzio;

• Wil je een echte Barolo drinken. En dat kan ik je zeker aanraden!

• Koop dan een Barolo van een van een producent die lid is van het consortium;

• Veel goedkope Barolo’s die op de markt zijn voldoen veelal niet aan de criteria van een “echte Barolo”

Een Barolo op dronk uit oudere oogstjaren? Ontdek, Proef en Geniet

Ten slotte een aantal belangrijke tips om Echt van een Barolo te genieten

• Drink de Barolo niet te jong - minimaal 7 tot 10 jaar na de oogst - nog mooier 12 - 15 jaar na de oogst. Dus om het even concreet te maken. Wij hebben nu de oogst 2016. Begin met het drinken van een Barolo uit La Morra of Barolo zo in 2023 en als je een Barolo wilt uit Serralunga en of Monforte d’ Alba heb dan nog even extra geduld tot 2026.

Wil je liever nu van zo’n mooie Barolo genieten probeer dan een ouder oogstjaar te kopen. Bij fattoria vind je ook Barolo’s uit oude oogstjaren, w.o. 2004 - 2008 en 2010. Deze zijn recent ingekocht uit de kelders van de wijnboer.

• Wil je bijv. Een aantal Barolo’s van de topjaren 2015 en 2016 wegleggen is mijn advies koop 12 flessen en proef in het 7e jaar na de oogst de wijn, en 8e jaar en in het 9e jaar etc Wanneer dan de smaak van de Barolo het beste aansluit bij jouw smaakprofiel kun je besluiten om dan eindelijk van jouw mooie Barolo’s te genieten. Het wachten wordt zeker beloond!

• Vind je het zonde om een Barolo fles open te maken om te proeven of de wijn aan jouw smaakprofiel voldoet gebruik dan de Coravin. Hiermee kun je een glas uitschenken en de resterende wijn in de fles blijft gedurende lange tijd nog goed in de fles, omdat er geen zuurstof bij komt..

• Het moment is daar om van zo’n mooie dure Barolo te genieten. 

• Decanteer de wijn of open de fles minimaal 4 uur van te voren, schenk een klein beetje uit in een glas en laat de kurk eraf. Na zo’n 4 uur kun je de kurk weer op de fles doen. Ik zelf open de fles nog liever een dag van te voren, omdat mijn ervaring na proeverijen altijd was dat de Barolo een dag later nog mooier was. Schenk een bodempje wijn uit en proef de wijn. Laat de kurk er voor zo’n uur of 4 af en doe daarna de kurk er weer op tot het moment van gebruik.

• Drink de wijn op 16-18ºC en niet op kamertemperatuur van 22ºC, want dat is veel te warm en dit komt de kwaliteit en het genieten van de wijn zeker niet ten goede. 

• Combineer op jouw moment suprême de geliefde Barolo met een mooi stuk vlees, of maak eens een heerlijke Barolo Risotto met paddestoelen en nog beter met truffels, of geniet van jouw Barolo met een heerlijk belegen kaas plateau;

• Wij wensen je heel veel plezier met de “Koning der wijnen” 

Laat ons weten als je op de hoogte wilt blijven van onze Barolo Proeverijen, Barolo Webinars en Barolo aanbiedingen.

Op zoek naar uw favoriete Barolo, neem eens een kijkje op fattoria.nl wijnstreken Barolo

Bij fattoria koop je veilig de beste Barolo's. Alle producenten vindt je terug op de website van het Consorium van de LangheVini. Bovendien krijg je bij ons 180 dagen retour of omruilgarantie.

Wil je hulp bij het kopen van de voor jou beste Barolo's of wil je Barolo's kopen voor de opslag van een aantal jaren. Bel +31 85 876 95 96, of stuur een mail naar [email protected]. Wij helpen je graag.